Nusaybin Tarihce

Ipek yolu üzerinde Suriye ile sifir noktasinda bulunan Nusaybin , Dicle Nehri ile Firat Nehri arasindaki havzanin yani Mezopotamya´nin kuzey kisminda bulunmaktadir. M.Ö. 4500 yillarinda Subarular tarafindan kurulan sehir, M.Ö. 3000 yillarinda Sümer krali Lugazakis tarafindan “Nirbo” olarak adlandirilmis ve Çag-Çag deresinin batisinda yeniden insa edilmistir. Tarih süresince yukari Mezopotamya´nin en büyük sehri olarak sürekli yer almistir.

Kurulusundan Sümerlerin yikilisina kadar (M.Ö.2850) Sümer imparatorluguna bagli kalmistir. M.Ö.2850-2300 Yillari arasinda Akadlar ,M.Ö. 2300-2060 Yillari arasinda Akad-Sümer imparatorlugu,M.Ö. 2060-1800 Yillari arasinda Babilliler, M.Ö.1800-1305 Yillari arasinda Mitanililer , M.Ö.1305-715 de Asurlular, M.Ö.612-330 Yillari arasinda Med-Persler, M.Ö. 330 da Selefkuslar (Selevkoslar), M.Ö. 130-M.S. 50 Yillari arasinda Abgar kralligi, sonra da Romalilarin hakimiyetine girmistir. M.S. 637 Yillarina kadar sehir sürekli Romalilar ile Sasaniler arasinda el degistirmistir. M.S 637 yilinda Islam ordulari hakimiyetine giren Nusaybin, sira ile Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Eyyubiler, Selçuklular, M.S.1258 de Hulagu hanin eline geçmis, daha sonra Karakoyunlular, Artukogullari ve Akkoyunlular , daha sonra da 1516 yilinda Osmanli Imparatorluguna geçmistir.

Nusaybin´in ilk kuruldugundaki adi bilinmemektedir. Ancak Sümerler döneminde “Nirbo” denilmistir.

Babilliler sehre Armis veya Nisibis, Huri-Mitaniler Nabila,Kenge, Nas-ü-bina, Asurlular Meppin-Suba, Romalilar Antimosya, Süryaniler Nasibina-Sarbo, Sasaniler Ahvaz , Araplar Nasibeyn, kürtler ise Nisebin, Cumhuriyet döneminde de Nusaybin adini almistir.

Görülüyor ki 5000 yildir hep ayni isim kullanilmistir.

Tarihi süreçte birçok önemli olaya taniklik eden sehir, en parlak dönemini M.Ö.130 yillarindan baslamak kaydi ile M.S. 637 yillari arasinda yasamistir. Hiristiyanlik dininin yayilmasi ile sehirde her türlü egitimi veren bir fakülte kurulmus ve eldeki tarihi verilere göre bulunulmus? 2000 ögrenci bu üniversitede egitim görmekteydi. En parlak dönemini ise mor efrem döneminde yasayan okulun bir Yönetmeliginin oldugu bilinmektedir.