MardinLife Mardin Tanıtım Rehberi
Yazar ve Sairler
MARDİNLİ YAZAR VE ŞAİRLERDivan Şairleri
SÜZİ: (Ö.1086/1676)
Mardin'de doğdu. Asıl adı Osman'dır. Konya'ya gelip Mevlevî oldu. Derviş Osman Sanıyla tanındı. Devrinde tanınmış şairlerdendir. Mecmua-i Eş'ar'ı vardır.
Kay: Asım, Zeyl-i Zübdedü'l-Eş'ar Safayi Tezkiresi
İsmail Beliğ-Nuhbetü'l Asar li zeyl-i Zübdeti'l-Eş'ar
Esrar Dede, Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye
SUZİ (Beliğ Tezkiresi): Mardin'i Derviş Osman Mevlevi 1085 senesinde İtfa-i suz-i hayat eyledi.
Aşıka serdi olan ışkı hevası besdür
Eylemez anun içün mirvanadan istimdad.
NAMİ:
Mardin'de doğdu. Asıl adı Abdulvahid olup Ebubekirzade adıyla tanındı. Öğrenimini tamamlayıp kadı oldu. Tefsir hadis ve Farsça'da üstattır.
Eski şairlerin meşhur şiirlerini tahmis etti.
(Ahdi, Gülşen-i Şu'ara)
Tarihte Yer Alanlar
Marutha Miya Farkatli
Alim ve hekim olup çok iyi derecede Yunanca biliyordu. Pers kralı 2. Şahpur zamanındaki şehitler üzerine şiir ve ağıtlar ile Nikiya Sinoduna dair bir kitap yazdı. "Kanunlar Kitabı" adlı bir tercümesi vardır.
Abdurrahman Hamidi
Mardin'in yetiştirdiği büyük bilginlerden biridir. l846 yılında Mardin'de doğmuş 1909 yılında ölmüştür. Astronomi, Cebir alanlarında önemli çalışmaları olmuştur. 1886 yılında İstanbul Yıldız Sarayı'nda Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli ülkelerinden "Sultan"ın emriyle toplanan bilginler kongresine davet edilmiş, takdir görmüş ve kendisine maaş bağlanmıştır.
Eserleri:
Çok sayıda eseri mevcuttur. Sevadülbasar, Fi Usül Elhadisi...
Yakup Suruçlu
Tanınmış bir şairdir. Günümüze 300 kadar şiiri ulaşmıştır.
Nusaybinli Efram
Üç milyon şiir cümlesiyle klasik edebiyatta büyük isim yapmıştır. 285'te Nusaybin'de doğmuş ve 375'te vefat etmiştir.
İbn'il Fulus Şemseddin İsmail B.İbrahim B.Gazi
576'da Mardin'de doğmuştur. Ünlü bir matematikçidir. Önemli eserleri mevcuttur.
El Fahrıl Mardini
Devrinde ün salmış bir bilgindir. İbnil- Muhammed B.Hamid Kadı: Tanınmış bir edebiyatçıdır. Keşfilişarat El Harffiye Vel Edebbiye adlı eseri önemlidir. 828 (1312) yılında vefat etmiştir.
Ebul Safa (lakabı ile tanınan) Yusuf Şeyban Celaleddin
575 (1159) yılında Mardin'de doğmuştur. Aruki Ahmet Nasreddin'in katibi idi. Şair ve edip olan Ebul Safa, Hulagu askerleri tarafından öldürülmüştür. "Enes Elmülük" adlı eseri mevcuttur.
Kadı İl Kıddat, Eş- Şeyh Ül-Edib
Alaaddin Ebilhış: Mardinlidir "İbn'ül Türkmani" lakabıyla meşhurdur. İlim, fıkıh, hadis, tefsir, usul, faraiz, şiir, aruz konularında zamanının tek temsilcisi sayılırdı.
Eserleri:
- İlm-i Hadis,
- Usul Fıkıh,
- Kitab-ul Zuafa,
- Hedaye,
- Muhtasiri Kifaye,
- Behçetül Edeb ve Fününe...
Kahire'de vefat etmiştir. Mısır'da "MARDİNİ" adıyla anılan camii yaptırmıştır.
Şeyh Zeyneddin Seruhan B.Muhammed
Mardin'de okumuş ve yerleşmiştir. "İbn'ül Mardini" lakabıyla anılmıştır.
Eserleri:
- Çok sayıda eseri mevcuttur.
- Amel ile Rubu, EI Hatib Fi Amel Bilribil Hacib...
Ali Mardini
760 (1344)Tarihinde Şam'da valilik yapmıştır. Müzik alanında derin bilgisi olan bir zat olarak tanınmıştır.
El Merdini:
765 ( 1349)'da Mısır sultanı Melik El Eşref Şaban zamanında Halep'te valilik yapmıştır.
Hıdır B. Hüseyin Merdini
Mardinli olup kafiye ustalarından Hind'inin torunudur. Sultan Ahmet Han devrinin ediplerindendir.
Muşe Bar Kifo
Nusaybinlidir. 9.asırda Mantığa dair kitabı mevcuttur. İstek Hürriyeti, Cennet, Ruh, Cesetlerin Dirilişi, Meleklerin Yaratılış ve Göklü Hiyerarşi üzerine birer kitap yazdı.
İyavanis Dara
Nusaybinlidir. 9. Asırda Cesetlerin Dirilişi, Şeytan ve değişik konularda olmak üzere 8 eseri vardır.
Arif Bey
Yusuf Sıtkı Efendinin oğludur. Temyiz azalığı yapmıştır. Zamanın ileri gelen alimlerindendir.
Kara Muhammed
Mardinlidir. Devrin tanınmış Müzisyenlerindendir. Makam olarak , " Usul Cemerde, Murubba" ile on kadar gözde eseri mevcuttur.
Ebülûla Mardin
(1881-1957): Yusuf Sıtkı Efendi'nin oğludur. İstanbul Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Ordinaryüs Profesörüdür."Mecelle ve Feraiz" alanında dünyaca şöhret yapmıştır.
Toprak Hukuku alanında çok kıymetli eserleri mevcuttur. Müzik alanında da geniş bir bilgisi vardı. Konferans, makale, etütlerinden başka basılmış on yedi adet kitabı vardır. Bu eserlerinde: Arazi ve Evkaf, Mecelle ve Medeni Hukuka ve Edebiyata olan yetkinliği aşikardır.
Eserleri:
- İlmiye Kelime-i Tayibe, Fer'i Aynı Haklar,
- Borçlar Hukuku,
- Medeni Hukuk Cephesinden,
- Kat Mülkiyeti,
- Ahmet Cevdet Paşa,
- Toprak Hukuku, Huzur Dersleri...
Hanna Dolabani (1885-1969)
Metropolitliğe kadar yükselebilme başarısını gösterebilmiş Mardin'in yetiştirdiği çok önemli bir alimdir. Türkçe, Süryanice, Arapça dilleriyle yazılmış 48 eseri vardır. Bu eserler dini tarihi ve edebi mahiyettedir. "Ölümden korkmam. Ama ne var ki, ölüm kalemi kırıyor!" Ölümünden pek az önce söylediği bu cümle, onun aydın bir din adamı ve tarihçi kimliğini açıklar. 20 Nisan 1947'de Mardin ve Deyrulzafaran Metropolitliğine atanan ve bu görevi icra ederken ölen Dolabani'nin dini ve tarihi etkisi günümüze kadar sürmektedir.
Eserleri:
Tarihte Mardin ve Öz Hikmet Dergisi başta olmak üzere Türkçe, Süryanice, Arapça dilleriyle yazılmış 48 eseri mevcuttur.
Bülent Tekin - Şair ve Yazar
1954 yılında Mardin'in Derik ilçesinde doğdu. İDMMA(Galatasaray) Kimya Mühendisliği ve ODTÜ(Gaziantep Kampusu) inşaat Mühendisliği mezunudur. Edebiyatçılar Derneği, BESAM, TYS ve PEN üyesidir. Halen Gırgır Dergisinde yazmaktadır.
- Kızıldan Sarıya
- Tarih Tarih Olsun
- Sevdanla Yaşayacaksan
- Kral Situ'nun Hikâyesi
- Barışla Güzeldir Sevdam
- Feyyo'nun Felsefesi